Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nhấn mạnh phụ nữ mang thai là đối tượng được ưu tiên tiêm vắc xin cúm cao nhất. Việc tiêm vắc xin cúm đầy đủ trong thai kỳ giúp giảm 72% tỷ lệ nhập viện liên quan tới cúm, giảm 51% nguy cơ thai chết lưu, giảm 25% tỷ lệ sinh non, giảm 72% nguy cơ trẻ nhũ nhi (dưới 6 tháng tuổi) nhập viện do cúm và 29% tỷ lệ mắc bệnh đường hô hấp ở trẻ sơ sinh.
Các loại vắc xin cúm cho phụ nữ mang thai
Cúm là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính với các triệu chứng khởi đầu như sốt cao trên 37 độ C, ho khan, đau họng, chảy nước mũi, nghẹt mũi, đau đầu, đau nhức cơ bắp, cảm giác mệt mỏi, ớn lạnh… Bất cứ ai cũng có thể mắc cúm nhưng phụ nữ mang thai là nhóm có nguy cơ cao hơn không chỉ vì dễ nhiễm bệnh mà còn vì nguy cơ bệnh tiến triển nặng, gây nhiều biến chứng nguy hiểm cho cả hai mẹ con.
Lý giải vấn đề này, chuyên gia cho biết trong thời kỳ mang thai, cơ thể phụ nữ trở nên nhạy cảm hơn do những thay đổi về nội tiết tố, hệ miễn dịch bị suy giảm và sức đề kháng yếu tạo điều kiện thuận lợi cho các tác nhân gây bệnh như virus, vi khuẩn tấn công cơ thể gây bệnh. Đặc biệt, những thai phụ có sức khỏe yếu càng dễ bị nhiễm virus cúm từ môi trường xung quanh.
Đáng lưu ý, tùy vào thời điểm nhiễm cúm ở phụ nữ mang thai mà có thể gây ra những biến chứng nặng nề ở thai nhi.
Chính vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo việc tiêm vắc xin cúm cho phụ nữ trước và trong khi mang thai là rất quan trọng để bảo vệ mẹ bầu và thai nhi khỏi nguy cơ mắc cúm cũng như các biến chứng nguy hiểm do cúm gây ra. Hơn nữa, lượng kháng thể phòng cúm từ mẹ bầu còn được truyền thụ động sang thai nhi giúp bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi các chủng cúm trong giai đoạn đầu đời mới sinh – thời điểm trẻ chưa đủ điều kiện tiêm vắc xin cúm cho đến khi được 6 tháng tuổi.
Hiện nay, có 2 loại vắc xin cúm tứ giá có thể tiêm cho phụ nữ mang thai đang được sử dụng tại Việt Nam bao gồm: vắc xin bất hoạt tiểu đơn vị (subunit) và vắc xin bất hoạt dạng mảnh (split). Cả hai loại vắc xin này đều có đầy đủ tại hàng trăm trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn quốc.
Vắc xin cúm bất hoạt tiểu đơn vị (subunit)
Vắc xin bất hoạt tiểu đơn vị (subunit) chỉ chứa kháng nguyên bề mặt, độ tinh khiết cao, khả năng dung nạp tốt và phản ứng sau tiêm ít hơn so với các dạng vắc xin khác. Vắc xin cung cấp khả năng phòng ngừa bệnh cúm mùa do virus cúm thuộc hai chủng cúm A (H1N1, H3N2) và hai chủng cúm B (Yamagata, Victoria) gây ra.
Vắc xin bất hoạt tiểu đơn vị (subunit) mang lại hiệu lực cao và tính sinh miễn dịch tốt, đã được chứng minh qua nhiều thử nghiệm lâm sàng.
Vắc xin được chỉ định cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên và người lớn với lịch tiêm như sau:
Trẻ từ 6 tháng tuổi đến dưới 9 tuổi chưa tiêm cúm có lịch tiêm 2 mũi:
- Mũi 1: lần tiêm đầu tiên.
- Mũi 2: cách mũi 1 ít nhất 4 tuần và tiêm nhắc hàng năm.
Từ 9 tuổi trở lên:
- Lịch tiêm 01 mũi duy nhất và nhắc lại hằng năm.
Vắc xin cúm bất hoạt dạng mảnh (split)
Vắc xin bất hoạt dạng mảnh (split) là loại vắc xin có chứa các mảnh vỡ của virus cúm, bao gồm tất cả các protein của virus và các kháng nguyên bề mặt, cung cấp khả năng phòng 4 chủng virus cúm gồm: 2 chủng cúm A (H1N1, H3N2) và 2 chủng cúm B (Yamagata, Victoria).
Các tiêu chí lựa chọn vắc xin cúm cho phụ nữ mang thai
Nguồn gốc, xuất xứ
Nguồn gốc, xuất xứ của vắc xin cúm là một trong những tiêu chí quan trọng hàng đầu khi lựa chọn vắc xin cúm cho phụ nữ mang thai. Các loại vắc xin cúm được sản xuất bởi những hãng sản xuất vắc xin uy tín, và và đáp ứng những tiêu chuẩn cao nhất của các tổ chức y tế quốc tế như WHO hay Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), đảm bảo chất lượng và tính an toàn cao. Nguồn gốc rõ ràng cũng đồng nghĩa với việc vắc xin đã trải qua các quy trình nghiên cứu, thử nghiệm lâm sàng và kiểm nghiệm nghiêm ngặt để đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe về hiệu quả phòng bệnh cũng như tính an toàn.
Sự an toàn của vắc xin đã được kiểm chứng
Sự an toàn của vắc xin cũng là tiêu chí rất quan trọng khi lựa chọn vắc xin cúm cho phụ nữ mang thai. Trong giai đoạn mang thai, bất kỳ can thiệp y tế nào cũng cần được đánh giá kỹ lưỡng để đảm bảo không gây hại cho cả mẹ và thai nhi. Tất cả các loại vắc xin cúm dành cho phụ nữ mang thai đều phải trải qua quá trình thử nghiệm lâm sàng nghiêm ngặt và được kiểm định bởi các tổ chức y tế uy tín như WHO, FDA. Các nghiên cứu đã chứng minh rằng vắc xin cúm là an toàn cho mẹ bầu, không gây tác động tiêu cực đến sự phát triển của thai nhi.
Một nghiên cứu được thực hiện trong ba mùa cúm (2012 – 2013, 2013 – 2014, 2014 – 2015) nhằm xác định nguy cơ sảy thai có gia tăng không ở những người được tiêm vắc xin cúm trong thời kỳ mang thai. Kết quả cho thấy phụ nữ tiêm vắc xin cúm trong giai đoạn mang thai không gây nguy cơ sảy thai tự nhiên cao hơn những phụ nữ không tiêm vắc xin cúm trong thai kỳ. Chính vì vậy, Ủy ban Tư vấn về Thực hành Tiêm chủng (ACIP), Hiệp hội Sản phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG) và CDC Mỹ khuyến cáo phụ nữ mang thai nên tiêm vắc xin cúm trong bất kỳ tam cá nguyệt nào của thai kỳ vì cúm gây nguy hiểm cho phụ nữ mang thai và vắc xin cúm có thể phòng ngừa mức độ nặng của bệnh, bao gồm cả việc nhập viện, trong khi mang thai.
Hiệu quả bảo vệ
Hiệu quả của vắc xin cúm cần được đánh giá dựa trên khả năng ngăn ngừa bệnh cúm cũng như biến chứng nghiêm trọng của cúm gây ra. Các vắc xin hiện nay thường được khuyến cáo dựa trên các phân tích dịch tễ học hàng năm về những chủng virus cúm phổ biến, giúp đảm bảo rằng chúng sẽ cung cấp sự bảo vệ hữu hiệu nhất cho phụ nữ mang thai.
Các vắc xin cúm hiện nay được chứng minh có hiệu quả cao vượt trội. Đối với phụ nữ mang thai:giúp giảm 72% tỷ lệ nhập viện liên quan tới cúm, giảm 51% nguy cơ thai chết lưu, giảm 25% tỷ lệ sinh non. Đối với trẻ nhỏ: giảm 72% nguy cơ trẻ nhũ nhi (dưới 6 tháng tuổi) nhập viện do cúm và 29% tỷ lệ mắc bệnh đường hô hấp ở trẻ sơ sinh mà không ghi nhận biến cố bất lợi nào đáng lo ngại.
Lựa chọn cơ sở tiêm chủng nhập khẩu vắc xin uy tín, có dây chuyền bảo quản vắc xin đạt chuẩn
Vắc xin cúm hiện nay chưa có trong chương trình tiêm chủng mở rộng, do đó để tiêm vắc xin cúm an toàn, chất lượng, các mẹ bầu nên ưu tiên chọn lựa các Trung tâm tiêm chủng uy tín, có dịch vụ tiêm ngừa cao cấp, dịch vụ chăm sóc khách hàng chuyên nghiệp, tận tâm, cơ sở hạ tầng khang khang, cơ sở vật hiện đại, cao cấp, có nhiều cơ sở lớn trên toàn quốc như Hệ thống tiêm chủng VNVC.
Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC tự hào là đơn vị tiêm chủng uy tín, an toàn, chất lượng tại Việt Nam với hàng trăm trung tâm cao cấp, hiện đại có mặt ở hơn 55 tỉnh thành trên toàn quốc. VNVC luôn có đầu tiên và đầy đủ vắc xin cúm mùa cũng như các loại vắc xin quan trọng khác cho trẻ em và người lớn, kể cả các loại thường xuyên khan hiếm.
VNVC còn là đơn vị tiêm chủng tại Việt Nam sở hữu kho lạnh đạt chuẩn GSP cùng hệ thống dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain) hiện đại, đảm bảo duy trì nhiệt độ vắc xin ổn định từ 2 – 8 °C theo các tiêu chuẩn nghiêm ngặt của nhà sản xuất. Toàn bộ phòng tiêm tại VNVC đều được trang bị tủ bảo quản vắc xin chuyên dụng, có ít nhất 2 nguồn điện dự phòng và tích hợp hệ thống giám sát nhiệt độ tiên tiến hoạt động liên tục 24/7, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho chất lượng vắc xin.
100% vắc xin tại VNVC đều được bảo quản trong kho lạnh đạt tiêu chuẩn GSP và hệ thống dây chuyền lạnh (Cold chain).
Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC còn sở hữu đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng, nhân viên y tế giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm, thường xuyên được đào tạo kỹ năng chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ, thành thạo kỹ năng tiêm êm ái, nhẹ nhàng cùng với sự chu đáo, thấu hiểu tâm lý trẻ nhỏ. 100% bác sĩ, điều dưỡng tại VNVC đều có chứng chỉ tiêm chủng an toàn nên các mẹ bầu có thể yên tâm đến tiêm chủng vắc xin phòng bệnh mà không phải lo lắng về sức khỏe sau tiêm.
Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC làm việc từ 7h30 đến 17h00 từ Thứ 2 đến Chủ nhật, xuyên trưa không nghỉ, kể cả các ngày lễ lớn trong năm phục vụ chu đáo và tận tình Khách hàng khi đến tiêm chủng.
Chuẩn bị gì khi tiêm phòng cúm cho phụ nữ mang thai
Trước khi tiến hành tiêm chủng, mẹ bầu thông báo thông tin về tình trạng sức khỏe bản thân, sức khỏe thai kỳ hiện tại và trước đây (nếu đã từng có thai trước đó), diễn biến các bệnh lý mạn tính, các bệnh lý nền (nếu có), diễn biến các bệnh lý phát sinh do quá trình mang thai như đái tháo đường thai kỳ, tiền sản giật, ra máu/ xuất huyết bất thường…
Trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn quốc quy tụ đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng chuyên môn cao, có chứng chỉ An toàn tiêm chủng.
Tại phòng tiêm, mẹ bầu cần phối hợp với điều dưỡng cùng đối chiếu, kiểm tra chéo các thông tin quan trọng liên quan đến vắc xin như tên vắc xin, tác dụng phòng bệnh, hãng sản xuất, hạn sử dụng, liều lượng, đường tiêm… cũng như quan sát về tính nguyên vẹn của hộp/ lọ vắc xin. Nếu xem xét bằng cảm quan lọ vắc xin có vẩn đục, lắng cặn, màu sắc hoặc dung tích bất thường, tuyệt đối không được sử dụng để đảm bảo an toàn.
Sau tiêm vắc xin, mẹ bầu cần ở lại điểm tiêm chủng để được theo dõi trong vòng 30 phút. Nếu thấy các biểu hiện bất thường như mệt mỏi, khó thở, nôn trớ, thở nhanh, thở ngắt quãng, thở khò khè, ngứa họng, da toàn thân nổi mẩn hoặc đổi màu (đỏ, hồng, xanh, tím tái..), chóng mặt, sốt… cần lập tức thông báo ngay cho nhân viên y tế để được can thiệp cấp cứu kịp thời, hạn chế tối đa những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra. Đồng thời, mẹ bầu cần tiếp tục theo dõi tại nhà tối thiểu 48 giờ để kịp thời xử trí các tình huống khẩn cấp.
Để được tư vấn, đặt lịch tiêm vắc xin, đăng ký gói vắc xin hoặc tham gia các chương trình ưu đãi, Khách hàng có thể liên hệ trực tiếp với VNVC qua:
- Hotline: 028 7102 6595;
- Fanpage: VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn;
- Tìm trung tâm VNVC gần nhất TẠI ĐÂY;
- Để đặt mua vắc xin và tham khảo các sản phẩm vắc xin, quý Khách vui lòng truy cập: vnvc.vn.
Quý Khách hàng có thể tải VNVC Mobile App dễ dàng bằng 2 link sau:
- IOS (iPhone, iPad…): https://bit.ly/VNVC_APPSTORE
- Android (Oppo, Samsung, Sony…): https://bit.ly/VNVC_GGPLAY
Tiêm vắc xin cúm cho bà bầu đã được chứng minh là an toàn và hiệu quả, cung cấp khả năng miễn dịch quan trọng giúp giảm nguy cơ mắc bệnh nặng và biến chứng cho cả hai mẹ con. Bằng cách chủ động tiêm phòng cúm, phụ nữ không chỉ bảo vệ bản thân khỏi nguy cơ mắc bệnh mà còn tăng cường miễn dịch cho thai nhi ngay từ trong bụng mẹ. Vì vậy, việc tham khảo ý kiến bác sĩ và tuân thủ các khuyến cáo về tiêm chủng là cần thiết để chuẩn bị cho hành trình làm mẹ một cách an toàn và trọn vẹn nhất.
